MAYIN EŞEĞİ
Geçmişte sınır kaçakçılığının yaygın olduğu zamanlarda mayın
döşenmiş sınırlardan güvenle geçmek için eşekler kullanılırdı. Kaçakçılar
mayınlı bir araziyi geçmek istediklerinde, bir mayına basıp parçalanmaktan
korunmak için seçilmiş eşekleri kullanırlardı. Bu iş için seçilen eşekler
geçilmek istenen mayınlı araziye öncü olarak gönderilir ve eşek yürüdükçe
bastığı yerler işaretlenerek kaçakçılık hattında güvenli bir patika açılırdı. Eğer eşek ilerlerken patlama olursa bir
sonraki eşek sürülürdü. Böylece güvenli bir yol tespit edilmiş olurdu. Günümüzde
artık elektronik mayın tarayıcılar kullanılıyor.
“Sözümüz Meclisten Dışarı!”
Modern iş hayatında da etrafımızda mayın eşekleri olabiliyor. Hatta bazen kendimiz de bu duruma düşebiliyoruz. Elbette sözümüz meclisten dışarı, kimse bildiğimiz anlamda eşek değildir. Kimi zaman yöneticilerimiz tarafından, kimi zaman bir arkadaşımız tarafından ya da inandığımız doğrular, fikirler nedeniyle tıpkı bir mayın eşeği gibi öne atılıp, zorlu koşullara dalabiliyoruz. Hatta bazen yaptığımız bir yanlış hareket nedeniyle bir anda kendimizi oyunun dışında bulabiliyoruz, şirketten atılabiliyoruz.
Ancak hata yapmadan hedefe ulaşabilirsek de diğerleri aynı izi takip ederek peşimizden geleceklerdir. Bu aslında bir anlamda liderlik yapmaktır. Aradaki tek fark, mayın eşekleri kendi kendine harekete geçmezler, birilerinin dürtmesi veya zorlaması ile zorlu araziye girerler. Liderleri ise kendi iç motivasyonları harekete geçirir. Onlar öne sürülmek yerine öne atılırlar. Dürtüleri onları hedefe yönlendirir. Mayın eşeklerinin temizlediği alanlar geride kalanlar için artık güvenlidir. Bu arazide patlayan mayınlar nedeniyle ölen eşekleri ise kimse umursamaz. Dokunulmadan, oracıkta öylece bırakılırlar, unutulur giderler. Acıklı olan da budur işte.
İNAN-MAYIN!
Şirketlerde mayın eşeği olup, iş hayatınızı risk etmemek için öncelikle
yapılması gereken şey, sizden istenen şeylere saf bir şekilde inanmayın, sorgulamadan
yapmayınız. Her talep edilen şey masumca olmayabilir. Arkasında başka şeyler
yatabilir. Ucuz kahramanlık peşinde koşmamalıdır. Şunu unutmamak gerekir ki;
mayın eşeklerine hiçbir zaman mayınlı bir araziye girecekleri söylenmez. Bunu
bilebilseler zaten hiçbir şekilde oraya yaklaşmazlar bile. Bu nedenle, size
verilen görevlerde de işin tehlikesi, riskleri ve olası kötü sonuçlar
söylenmemiş olabilir. Bir görev verileceği zaman öncesinde iyice araştırıp,
olası sonuçları dikkate almak gerekir. Aksi halde her şey için çok geç olabilir!
KORK-MAYIN!
Buna rağmen bir diğer durum ise, hayatta hiç risk almayan kişiler
başarıya ulaşamazlar. Her şeyden korkan, çok temkinli davranan, risk almaktan
çekinen kişiler ilerleyemezler, oldukları yerde kalırlar. Verilen görevin
avantajlarını ve dezavantajlarını değerlendirdikten sonra elde edilecek
başarıya ulaşmak için bazı riskler de alınmalıdır. Böyle durumlarda mayın eşeği
olmaktan korkmayın. Çünkü başarıyı ya ilk yapanlar ya da en iyi yapanlar
yakalarlar. Bir konuda sektöre ilk giriş yapan firma, ilk aşamada pazar lideri
olurlar. Diğer firmalar ancak onu yakalamaya çalışırlar. Ne zaman ki, ilk giren
firmadan daha iyi, daha ucuz bir ürün ya da hizmet üretebilirlerse sektörü ele
geçirebilirler. Ayrıca iş hayatında hiç
tehlikenin olmadığı, mayınlardan temizlenmiş bir dünya bulunmamaktadır. Yeter
ki, o arazinin mayınlı olduğunun farkına varıp,
korkmadan, cesaretle girilmelidir.
KAÇ-MAYIN!
Mayınlı arazilerde mayına basıldığında sıkıntı yoktur. Mayından
ayağınızı çektiğiniz zaman patlama olmaktadır. Düzenek bu şekilde çalışmaktadır.
İş hayatında da zorlu bir çalışma ortamında, riskli bir durumla karşılaşıldığı
zaman kaçmaya çalışmak bazen daha kötü sonuçlara neden olabilir. Eğer ki, mayın
eşeği gibi bir görev üstlendiyseniz ve bunun da farkındaysanız, mayına
bastığınız zaman kaçmayınız. Sizden sonra gelecek birileri mayınları
temizleyebilir. Mayını etkisiz hale getirebilir. Korkuyla ve heyecanla sağa
sola kaçarak anlamsız hamleler yapmak, kötü sonuçlanabilir. Hatta mayın
eşeklerinin kontrolsüz bir biçimde kaçışmaları sonucu arkadan gelen birçok
kişinin de canından olmasına neden olabilir.
UNUT-MAYIN!
İstemediğiniz halde sizi mayın eşeği olarak, tehlikeye atanları ise hiçbir zaman unutmayın. Eğer halen aynı ortamda kalabilmişseniz, sonraki zamanlarda tekrar aynı tehlikeli işleri yapmaya kalkışmayın. O kişilere güvenmeyin. Belki yolculuğunuzda şansınız yaver gitmiş ve hayatta kalmış olabilirsiniz. Ancak tekrarında o kadar şanslı olamayabilirsiniz. Benzer konularda aynı riskleri tekrar almak, almaya çalışmak kahramanlık değildir, ancak ve ancak cahil cesaretidir. Kahramanlık yapmaya çalışmayınız. Ucuz kahramanlıkların sonu, çoğu zaman günah keçisi olmaktır.
İstemediğiniz halde sizi mayın eşeği olarak, tehlikeye atanları ise hiçbir zaman unutmayın. Eğer halen aynı ortamda kalabilmişseniz, sonraki zamanlarda tekrar aynı tehlikeli işleri yapmaya kalkışmayın. O kişilere güvenmeyin. Belki yolculuğunuzda şansınız yaver gitmiş ve hayatta kalmış olabilirsiniz. Ancak tekrarında o kadar şanslı olamayabilirsiniz. Benzer konularda aynı riskleri tekrar almak, almaya çalışmak kahramanlık değildir, ancak ve ancak cahil cesaretidir. Kahramanlık yapmaya çalışmayınız. Ucuz kahramanlıkların sonu, çoğu zaman günah keçisi olmaktır.
“Önemli bir problemde, yetkinizi aştığı halde size danışılıyorsa,
kahramanlık yapmayın. Çünkü mutlaka olaya çözüm değil, suçlu aranıyordur.”
Erich Fromm (1900-1980) Amerikalı psikanalist , filozof ve sosyolog