TUTKULU ÇALIŞANLAR-3
Tutkulu çalışanlarla ilgili yazılarımıza üçüncüsü ile devam
ediyoruz. Diğer yazılarımız ( Tutkulu Çalışanlar-1 ve Tutkulu Çalışanlar-2 )
içerikleri ile yayınlanmıştı. Bu yazımızda tutkulu çalışanları başarısızlığa götüren
sebepleri incelemeye kaldığımız yerden devam edeceğiz.
Gerilme ve Rahatlama Dönemlerinde başarı ve başarısızlık
yanlış algılanabilir.
Tutkulu çalışanların başarılarının süreklilik göstereceği
gibi bir algı vardır. Mademki işine tutkuyla bağlı bir çalışan ise başarıya ulaşmak
için her şeyi yapacağı beklenir. Ancak sorun, tutkulu çalışanın hedefine
odaklanmasında değildir. Tutkulu çalışanlar, belli dönemlerde odaklandıkları
hedeflerine ulaşmak için çok fazla efor sarfetmek zorunda kalabilirler. Yani
gerilmiş bir yay gibi hedefine ulaşmaya çalışırlar. Bu dönemde hem
motivasyonları hem de eforları en yüksek seviyeye çıkar. Ancak hedefe
ulaştıklarında veya bir sebepten dolayı hedeflerinden uzaklaştırıldıklarında bu
gerginlik halinin yerini rahatlama dönemi alacaktır.
Tutkulu çalışanların yüksek çalışma gösterdikleri gerilme
dönemlerindeki başarılarını, onların daha fazla işler üstlenebileceği şeklinde
algılamak yanlış değerlendirme olacaktır. Yüksek performans sergileyen çalışanlara,
daha fazla yeni işler verilmesi; hem yeni işlerin aksamasına hem de hedefe
odaklanmış işlerin hedeflerinden sapılmasına sebep olabilir. Yani daha fazlasını
isterken, mevcut performansı da kaybetme durumuyla karşılaşılır. Aynı şekilde
tutkulu çalışanların rahatlama dönemlerinde performanslarındaki düşüş de
onların yeteneklerinin veya motivasyonunun azaldığı algısını yaratmamalıdır.
Önceki performansa dayalı olarak yapılacak yeni değerlendirmede tutkulu çalışanların
düşük performanslı değerlendirilmesi hatta işten çıkarılması; hem çalışanın
motivasyonunu azaltacaktır hem de işgücü kaybına sebep verecektir.
Tutkulu çalışanların bir hedefe ulaştıktan sonra diğer
hedefe odaklanmalarındaki süre içerisinde yanlış değerlendirmeler yapmadan,
tekrar motivasyonunu sağlayıp, başka hedefler konulması gerekmektedir. Bunu da
özellikle performans değerlendirmelerini yapan ilgili yöneticilerin sağlaması
beklenir. Tutkulu çalışanların inişli-çıkışlı performansları, görev adamlarının
stabil (durağan) performanslarına göre toplamda daha fazla olacaktır.
Bilinçsizce hedeflerden uzaklaştırılması, tutkulu çalışanların performansına zarar verir.
Tutkulu çalışanların başarısızlıklarında önemli nedenlerin
başında, özellikle ilgili yöneticiler tarafından mevcut hedeflerden uzaklaştırılması
gelmektedir. Tutkulu çalışanlar, bir İNANÇ uğruna kendilerini harekete geçirecek
EYLEM sahibi oldukları zaman artık onları hedeflerinden uzaklaştırmamak
gerekir. Bazen bilinçli olarak bazen de bilinçsiz olarak bu yapılmaktadır. Yöneticiler,
hem tutkulu çalışanları hedeflerinden uzaklaştırmamaya dikkat etmeli hem de
diğer dış etkiler ve kişiler tarafından bilinçli olarak yapılan operasyonlarla
tutkulu çalışanların hedeflerinin değiştirilmesine izin vermemelidir.
Hedefinden uzaklaştırılan çalışanı yeniden güdülemek, motivasyonunu sağlayıp tekrar
hedefe odaklandırmak zor olabilir, ekstra efor gerektirebilir. Mevcut hedefin
korunmasını sağlamak belki de daha kolay olacaktır. Ya da motivasyonunu kaybetmiş
bir tutkulu çalışan için yeni ve çok farklı bir hedef belirlemek çözüm olabilir.
Eski hedefe odaklanamayacaklarının bilincinde olunmalıdır.
Tutkulu çalışanlara verilen değer ile beklentilerin
tutarsızlığı, performansa yansır.
Klasik motivasyon yöntemleri başında, çalışan başarılarının maddi
bir ödülle ödüllendirilmesi gelmektedir. Birçok firma bu yöntemi halen
uygulamaktadır ve birçok çalışanı üzerinde de olumlu etkileri olmaktadır. Ancak
tutkulu çalışanların başarılarının değerlendirilmesinde maddi beklentileri ön
plana çıkarmak ters etki yapabilir. İşini tutkuyla gerçekleştiren birisine, işi
tamamlarsan şu kadar ikramiye vereceğim demekle işi bitiremezsen seni
cezalandırırım demek aynı sonucu ortaya çıkarabilir. Bu sonuç bir hiçtir. Tutkulu
çalışanların hedefe odaklandıkları zamanlarda, onları ödülle motive etmek veya
ceza ile korkutmak fayda vermeyecektir. Bu yöntemler, önceki yazılarımızda
değindiğimiz görev adamları için etkili olacaktır. Tutkulu çalışan asıl ödülünü
hedefine ulaştığı zaman alacaktır veya asıl cezayı hedefini gerçekleştiremediği
zaman kendi kendine kesecektir.
Yöneticilerin, tutkulu çalışanların beklentileri dışında
motivasyon yöntemlerini uygulamaya çalışması performanslarına yansıyacaktır. Doğru
zamanda yapılacak başarının takdir edilmesi, duyurulması ve sahiplenilmesi
motivasyonu daha da arttıracaktır. Tutkulu çalışanlardan umulan beklentiler ile
bu beklentilerin gerçekleştirilmesi durumunda verilen değerin birbiriyle uyumlu
olması gerekir.
Sonraki yazımızda diğer başarısızlık sebeplerini
detaylandırmaya devam edeceğiz.
Görüşmek üzere.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder